شاهکاری بی‌نظیر از دوره قاجار در دیار خراسان جنوبی/ تاریخی‌ترین فرش تصویری ایران؛ از موزه ملی به دل کویر

بیرجند، مرکز استان خراسان جنوبی، این روزها شاهد بازگشت اثری تاریخی و هنری بی‌نظیر است؛ بزرگ‌ترین فرش تصویری تاریخی ایران که پس از سال‌ها نگهداری در موزه ملی ایران در تهران، بار دیگر به زادگاهش بازگشته است. فرشی به طول ۲۸ متر که نه تنها به عنوان یک اثر هنری، بلکه به مثابه سندی فاخر از تاریخ، فرهنگ و هنر دیرینه این منطقه به شمار می‌آید.

میراث آریا: فرش درخش، اثری ماندگار از اواخر دوره قاجار است که در روستای درخش، در ۸۰ کیلومتری شمال شرقی بیرجند بافته شده است. این فرش طولانی و منحصربه‌فرد، تصویری زنده و مصور از تاریخ و زندگی مردم منطقه را به نمایش می‌گذارد. نقوش متنوع این فرش شامل عمارتی باشکوه، سربازان منظم، کشتی‌ها، دریا و زنان محجبه است که تلفیقی از سفارشات خارجی و هنر اصیل ایرانی را به شکلی استادانه در خود جای داده است.

سال‌ها این اثر در موزه ملی ایران نگهداری می‌شد، اما تلاش‌های مستمر مسئولان استانی و ملی باعث شد تا این فرش گران‌بها به بیرجند بازگردد و در مراسمی باشکوه رونمایی شود. بازگشت این اثر تاریخی فرصتی طلایی برای معرفی ظرفیت‌های فرهنگی و هنری خراسان جنوبی به مردم و گردشگران داخلی و خارجی فراهم کرد.

خراسان جنوبی؛ سرزمین هنر و تاریخ

خراسان جنوبی استانی کویری با طبیعتی چشم‌نواز است که سال‌هاست به مرکز تولید صنایع‌دستی اصیل به ویژه فرش‌های سنتی شهرت دارد. قالیبافی در این منطقه بیش از ۶۰۰ سال قدمت دارد و در دوران شاهرخ میرزا و قاجار به اوج شکوفایی خود رسید.

روستای درخش به عنوان یکی از قطب‌های مهم فرش‌بافی، با فرش‌هایی مشهور است که دارای طرح‌های برجسته، بافت فشرده و رنگ‌های خاص نخودی و قرمز آلبالویی هستند. نقوش این فرش‌ها شامل ترنج بزرگ، پرندگان، بته‌های سنتی و طرح‌های انسانی و جانوری است که هر کدام داستانی از فرهنگ و زندگی مردمان این منطقه را روایت می‌کند.

شاهکاری بی‌نظیر از دوره قاجار در دیار خراسان جنوبی/ تاریخی‌ترین فرش تصویری ایران؛ از موزه ملی به دل کویر

فرش درخش؛ شاهکاری از هنر و تاریخ

فرش ۲۸ متری درخش بیش از یک اثر تزئینی، یک سند فرهنگی و تاریخی است که رویدادها و سنت‌های منطقه و ایران را بازگو می‌کند. نقش سربازان منظم، کشتی‌ها، دریا و زنان محجبه، نشان‌دهنده ترکیب تأثیرات تاریخی و سفارشات خارجی همراه با حفظ اصالت هنر ایرانی است. کارشناسان این اثر را «کتاب تصویری تاریخ» می‌نامند که در هر گره آن پیام‌هایی از هویت، فرهنگ و هنر دیرینه خراسان جنوبی نهفته است.

فرش و اقتصاد پایدار؛ پیوندی استراتژیک

قالیبافی در خراسان جنوبی بیش از یک هنر، بخش مهمی از اقتصاد خانواده‌هاست. بسیاری از مردم استان، به ویژه زنان، از راه تولید فرش‌های اصیل امرار معاش می‌کنند و این هنر به شکل پایدار و تخصصی در منطقه جریان دارد. فرشبافی نمادی از مقاومت اقتصادی در برابر تحولات زمانه و میراث‌فرهنگی زنده این خطه است.

نگاه جهانی به هنر ایرانی

فرش‌های خراسان جنوبی با رنگ‌های طبیعی و نقوش گیاهی، جانوری و انسانی، زبان گویای فرهنگ، تاریخ و طبیعت منطقه هستند. این آثار، بی‌زمان و ماندگار، پیام هنر ایرانی را به جهان منتقل می‌کنند. بازگشت این فرش ارزشمند به زادگاهش، فرصتی است تا هنردوستان، پژوهشگران و گردشگران به عمق هنر و فرهنگ اصیل ایرانی پی ببرند و ارتباطی زنده با میراث کهن برقرار کنند.

بازگشت این شاهکار گمشده قاجار به بیرجند، نقطه عطفی در معرفی ظرفیت‌های فرهنگی، تاریخی و هنری خراسان جنوبی محسوب می‌شود و امید است که این روند به ارتقای فرهنگ و اقتصاد منطقه کمک کند.

شاهکاری بی‌نظیر از دوره قاجار در دیار خراسان جنوبی/ تاریخی‌ترین فرش تصویری ایران؛ از موزه ملی به دل کویر

مدیر موزه‌های خراسان جنوبی گفت: بزرگ‌ترین فرش تصویری تاریخی جهان، اثر بی‌نظیری که با هنر و خلاقیت ایرانی خلق شده، این روزها در موزه میراث جهانی باغ اکبریه بیرجند به نمایش درآمده و با استقبال چشمگیر بازدیدکنندگان روبه‌رو شده است.

تکتم بهروش بیان کرد: این اثر نفیس که با ظرافت و دقتی کم‌نظیر بافته شده، نه‌تنها نمایانگر هنر اصیل ایرانی است، بلکه روایتی از فرهنگ و تاریخ غنی این سرزمین را به تصویر می‌کشد.

مدیر موزه‌های خراسان جنوبی ادامه داد: باغ اکبریه، یکی از آثار ثبت‌شده در فهرست میراث جهانی یونسکو، از ابتدای نمایش این فرش بی‌مانند، شاهد حضور پرشور گردشگران بوده است.

او افزود: این فرش عظیم که با استفاده از تکنیک‌های سنتی و طرح‌های بدیع خلق شده، توجه دوست‌داران هنر و فرهنگ را به خود جلب کرده است. به دلیل استقبال مناسب و درخواست‌بازدیدکنندگان، مدیریت موزه باغ اکبریه تصمیم گرفته است زمان بازدید از این اثر منحصربه‌فرد را تا پایان مهرماه ۱۴۰۴ تمدید کند.

انتهای پیام/

کد خبر 1404063002118
دبیر مرضیه امیری

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha